Καυτηριασμός Κονδυλωμάτων

Τι είναι τα κονδυλώματα;

Τα κονδυλώματα συνιστούν τη συχνότερη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσο (ΣΜΝ) των εξωτερικών γεννητικών οργάνων του άνδρα. Οφείλονται στον εξαιρετικά μεταδοτικό ιό του ανθρωπίνου θηλώματος (Human Papilloma Virus, HPV) και ιδιαίτερα τους ορότυπους 6 και 11 (90% των περιπτώσεων). Ο τρόπος μετάδοσης είναι η άμεση δερματική επαφή με βλάβες των γεννητικών οργάνων κατά το σεξ ή το ερωτικό παιχνίδι (πεολειχία, αιδοιολειχία, ερεθισμό γεννητικών οργάνων με δάκτυλα ή ερωτικά βοηθήματα). Περιγράφεται επίσης μετάδοση από μολυσμένες πετσέτες, εσώρουχα ή αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με δερματικές βλάβες των γεννητικών οργάνων (π.χ. ξυραφάκια). Να σημειωθεί ότι ο χρόνος επώασης του ιού είναι μεγάλος και κυμαίνεται από 1 έως 8 μήνες.

Ορισμένοι ορότυποι του HPV (16, 18 και άλλοι) προκαλούν επίμονες λοιμώξεις και έχουν σχετιστεί με την εμφάνιση προκαρκινικών (Ενδοεπιθηλιακής Νεοπλασία Πέους, PIN) και καρκινικών αλλοιώσεων. Το ίδιο ισχύει για τον πρωκτό, το στοματοφάρυγγα και βέβαια τον τράχηλο της μήτρας στη γυναίκα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Τα κονδυλώματα παρουσιάζονται συνήθως ως μικροσκοπικές ελιές στο χρώμα του δέρματος που, καθώς μεγαλώνουν, αποκτούν ανθοκραμβοειδή επιφάνεια (σαν κουνουπίδι). Ενίοτε τα κονδυλώματα μπορεί να έχουν σκούρο χρώμα, πιο λεία και επίπεδη επιφάνεια ή μίσχο.

Τα κονδυλώματα συνήθως βλαστάνουν στο πέος, την ηβική χώρα, το όσχεο, τους βουβώνες και τις μηροβουβωνικές χώρες. Μπορεί επίσης να προσβληθεί η ουρήθρα, ο πρωκτός και η περιπρωκτική περιοχή καθώς και η στοματική κοιλότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαραίτητος είναι ο ενδοσκοπικός έλεγχος της ουρήθρας (κυστεοσκόπηση) και του πρωκτού (ορθοσκόπηση) ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν βλάβες εσωτερικότερα.

Πώς αφαιρούνται τα κονδυλώματα;

Η καταστροφή των κονδυλωμάτων μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους. Συνήθως απαιτείται τοπική αναισθησία (με αναισθητική κρέμα ή διήθηση του δέρματος με τοπικό αναισθητικό). Η μέθοδος της κρυοπηξίας είναι η μόνη που δεν απαιτεί αναισθησία, αλλά υπολείπεται από πλευράς αποτελεσματικότητας.

Η διαθερμοπηξία ή καυτηριασμός κονδυλωμάτων, με χειρουργική διαθερμία είναι ο πλέον συνήθης τρόπος αφαίρεσης των κονδυλωμάτων. Η θερμική ενέργεια που χρησιμοποιείται δυστυχώς μπορεί να καταλείπει ουλές, ιδίως όταν οι βλάβες είναι εκτεταμένες ή οι θεραπείες επαναλαμβάνονται συχνά.

Η φωτοπηξία (εξάχνωση) με laser διοξειδίου του άνθρακα (CO2) είναι η πλέον εξελιγμένη τεχνολογικά μέθοδος. Το laser επιτρέπει την πιο ανώδυνη και «ευγενή» καταστροφή των βλαβών, σεβόμενο το παρακείμενο υγιές δέρμα και μη καταλείποντας δυσχρωμία και ουλές. Η αποκατάσταση είναι γρηγορότερη και λιγότερο ενοχλητική λόγω του ηπιότερου ιστικού τραύματος.

Η χειρουργική εξαίρεση με νυστέρι επιφυλάσσεται για μεγάλου μεγέθους βλάβες, ιδίως εκεί όπου υπάρχει υποψία κακοήθους εξαλλαγής (γιγάντιο κονδύλωμα ή όγκος Buschke-Lowenstein) και θέλουμε υλικό για ιστολογική εξέταση. Η μέθοδος αυτή είναι η πλέον επώδυνη, απαιτεί συρραφή του τραύματος και καταλείπει ουλή.

Η ενδοσκοπική αφαίρεση (endoscopic fulguration) γίνεται σε περιπτώσεις κονδυλωμάτων της ουρήθρας. Διενεργείται σε χώρο χειρουργείου και απαιτεί γενική ή τοπική αναισθησία. Η ενδοσκοπική επέμβαση θα πρέπει να γίνεται μετά τη θεραπεία τυχόν επιφανειακών κονδυλωμάτων βαλάνου και έξω στομίου ουρήθρας, ώστε να μη συμβεί ιατρογενής διασπορά του ιού στο εσωτερικό της ουρήθρας.

Χρειάζεται μετεγχειρητική παρακολούθηση;

Κάθε ασθενής που υποβάλλεται σε επέμβαση για κονδυλώματα, ιδίως αν αυτά εμφανίστηκαν πρόσφατα, οφείλει να είναι πολύ προσεκτικός στη σεξουαλική του δραστηριότητα, να μην ενδίδει στο ευκαιριακό ή πληρωμένο σεξ και να χρησιμοποιεί συστηματικά προφυλακτικό (μειώνει τον κίνδυνο προσβολής κατά 70%). Πρέπει να παρακολουθεί επισταμένα τα έξω γεννητικά όργανα για τυχόν ύποπτες βλάβες, ενώ καλό θα ήταν να υποβάλλεται και σε μηνιαίο προληπτικό έλεγχο από Ουρολόγο. Σε περίπτωση που υπάρχουν ύποπτες βλάβες των γεννητικών οργάνων αλλά και αμέσως μετά τη θεραπεία τους απαγορεύεται η σεξουαλική συνεύρεση οποιασδήποτε μορφής, ώστε να μη μεταδοθεί η νόσος.

Σε ασθενείς που υποτροπιάζουν έντονα, είναι δυνατό να συσταθεί επιπλέον η τοπική εφαρμογή διαλύματος ποδοφυλλίνης για τον περιορισμό της επέκτασης του ιού. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι άνδρες που έχουν υποβληθεί σε περιτομή εμφανίζουν δυσκολότερα προσβολή από τον ιό HPV.

Για να θεωρήσουμε ότι ένας ασθενής ιάθηκε από τα κονδυλώματα θα πρέπει να παρέλθει ένας ολόκληρος χρόνος χωρίς υποτροπή της νόσου.