Πεϊκή Πρόθεση για Στυτική Δυσλειτουργία

Σε ασθενείς που αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν σε όλους τους τύπους φαρμακευτικής αγωγής – δισκία από το στόμα ή ενέσιμους παράγοντες – ο ειδικός Ανδρολόγος προτείνει την τοποθέτηση μιας πεϊκής πρόθεσης που είναι μια επέμβαση έξω γεννητικών οργάνων.

«Στύση κατά παραγγελία»

Η πεϊκή πρόθεση εξασφαλίζει κυριολεκτικά «στύση κατά παραγγελία» ανεξάρτητα από την ύπαρξη ερωτικής επιθυμίας και για όσο χρόνο επιθυμεί ο άνδρας. Η αυθόρμητη στύση παύει να υφίσταται αφού για να τοποθετηθούν τα ενθέματα στο πέος πρέπει να καταστραφεί ο φυσιολογικός στυτικός ιστός. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο τοποθετούνται σε όλο τον κόσμο περίπου 20 έως 30 χιλιάδες πεϊκές προθέσεις.

Τρόποι λειτουργίας

Για να αντιληφθεί ο ασθενής τον τρόπο λειτουργίας της πρόθεσης θα πρέπει πρώτα να κατανοήσει την ανατομική κατασκευή του πέους. Το ανδρικό πέος διαθέτει ένα επίμηκες κυλινδρικό σώμα (κορμό), που διογκώνεται και σκληραίνει κατά τη στύση, και μια κεφαλή (βάλανο), που διογκώνεται αλλά δε σκληραίνει λειτουργώντας σα προστατευτικό μαξιλάρι (γάντι του μποξέρ).

Το σώμα του πέους δομείται από τρία κυλινδρικά διαμερίσματα: τα δύο σηραγγώδη σώματα, που βρίσκονται προς τα πάνω και έξω, και το σπογγώδες σώμα της ουρήθρας, που βρίσκεται κάτω στο κέντρο.

Στη στύση συμμετέχουν μόνο τα σηραγγώδη σώματα φουσκώνοντας με αίμα που εισρέει μέσω των αρτηριών και παγιδεύεται καθώς οι φλέβες ταμπονάρονται από τους διογκούμενους αιματόκολπους. Τα σηραγγώδη σώματα γίνονται έτσι σκληρά και άκαμπτα, σα δύο μπαλένες, για να γίνει η διείσδυση.

Πεϊκή πρόθεση, τύποι

Η φιλοσοφία των πεϊκών προθέσεων είναι η αντικατάσταση των δύο φυσικών μπαλένων με τεχνητές (σιλικόνης). Οι μπαλένες της πρόθεσης μπορεί να είναι:

Εύκαμπτες ημίσκληρες (malleable semirigid)

Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ζεύγος εύπλαστων κυλίνδρων σιλικόνης (πρόθεση ενός τεμαχίου) που ο χρήστης στρέφει προς τα πάνω κατά τη στύση και μετά την σεξουαλική πράξη τους κατεβάζει. Το πλεονέκτημα των προθέσεων αυτών είναι:

• Tο χαμηλό τους κόστος
• H υψηλή τους μηχανική αξιοπιστία
• H ευκολία χρήσης.

Αποτελούν εξαιρετική επιλογή σε παραπληγικούς και άτομα με περιορισμένη ικανότητα χρήσης των χεριών. Ωστόσο, το γεγονός ότι το πέος είναι συνέχεια φουσκωμένο μπορεί να προκαλεί πόνο και ντροπή στον ασθενή δυσκολεύοντας την καθημερινότητά του.

Διογκούμενες (inflatable)

Mέσω ενός κλειστού υδραυλικού συστήματος γεμίζουν και αδειάζουν με τη βοήθεια μιας μικρής αντλίας (pump) που ενεργοποιείται από τον ασθενή. Αν η δεξαμενή του υγρού πλήρωσης (reservoir) περιέχεται εντός των κυλίνδρων η πρόθεση χαρακτηρίζεται ως δύο τεμαχίων (2-piece), ενώ αν είναι χωριστή η πρόθεση περιγράφεται ως τριών τεμαχίων (3-piece).

Όταν ο ασθενής συμπιέζει (πομπάρει) την αντλία της πρόθεσης, που συνήθως βρίσκεται στο όσχεο, μετακινείται υγρό από τη δεξαμενή προς τους κυλίνδρους, οπότε αυτοί φουσκώνουν και το πέος διογκώνεται και σκληραίνει. Πιέζοντας τη βαλβίδα εκτόνωσης της αντλίας στο τέλος της ερωτικής επαφής το υγρό απελευθερώνεται από τους κυλίνδρους και επιστρέφει στη δεξαμενή, οπότε το πέος μαλακώνει.

Πεϊκή πρόθεση, πλεονεκτήματα

Το μεγάλο πλεονέκτημα των διογκούμενων προθέσεων έναντι των ημίσκληρων είναι ότι μιμούνται τη φυσική διαδικασία της στύσης, επιτρέποντας στον ασθενή να τις φουσκώνει όταν θέλει να έρθει σε σεξουαλική επαφή και στη συνέχεια να τις ξεφουσκώνει επαναφέροντας το πέος σε χαλαρή κατάσταση.

Οι διογκούμενες προθέσεις που τα τελευταία χρόνια κυριαρχούν στην αγορά είναι οι προθέσεις 3 τεμαχίων και πιο συγκεκριμένα η AMS 700™ της εταιρείας Boston Scientific και η Titan™ της εταιρείας Coloplast.

Η επικράτησή τους έναντι των προθέσεων 2 τεμαχίων οφείλεται στο γεγονός ότι η δεξαμενή τους είναι μεγαλύτερη, επιτρέποντας την εισροή περισσότερου υγρού στους κυλίνδρους και άρα σκληρότερη στύση. Ωστόσο, οι προθέσεις 3 τεμαχίων έχουν κινητά μηχανικά μέρη και γι’ αυτό είναι πιθανό να εμφανίσουν μηχανικές δυσλειτουργίες. Το σημείο που καταπονείται περισσότερο είναι η αντλία και η φθορά επιταχύνεται με τη συχνή χρήση. Αδρά μιλώντας, τουλάχιστον 8 στις 10 προθέσεις είναι μηχανικά λειτουργικές στα 5 έτη από την τοποθέτησή τους, περίπου 7 στις 10 στη δεκαετία και λιγότερες από 6 στις 10 στα 15 έτη.

Ασθενείς με προθέσεις που δυσλειτουργούν μηχανικά για οποιονδήποτε λόγο (διαφυγή υγρού από τους κυλίνδρους ή τη δεξαμενή, δυσλειτουργία βαλβίδας), πρέπει να υποβάλλονται εκ νέου σε επέμβαση ώστε να αντικαθίσταται το ελαττωματικό υλικό.

Περισσότερο από το 80% των ασθενών δηλώνουν ευχαριστημένοι από την πεϊκή τους πρόθεση.

Πεϊκή πρόθεση, τοποθέτηση

Οι πεϊκές προθέσεις τοποθετούνται με χειρουργική επέμβαση υπό γενική αναισθησία και ισχυρή αντιβιοτική κάλυψη.

Πριν το χειρουργείο τοποθετείται ουροκαθετήρας. Ο χειρουργός κάνει μια μικρή τομή στην οσχεοπεϊκή γωνία για να προσπελάσει τα σηραγγώδη σώματα του πέους. Με ειδικούς διαστολείς καταστρέφει το στυτικό ιστό των σηραγγωδών σωμάτων και δημιουργεί το χώρο (τούνελ) όπου θα τοποθετηθούν τα ενθέματα.

Ο χώρος αυτός μετριέται πάντοτε με ακρίβεια ώστε να επιλεγεί το κατάλληλο μήκος του ενθέματος. Τα ενθέματα είναι συνήθως εμβαπτισμένα σε αντιβιοτικά διαλύματα και η τοποθέτησή τους γίνεται με σχολαστική ασηψία. Στη συνέχεια γίνεται η τοποθέτηση των υπολοίπων στοιχείων της πρόθεσης. Η δεξαμενή (αν υπάρχει) τοποθετείται στη βουβωνική χώρα, πίσω από τους μυς του κοιλιακού τοιχώματος, ενώ η βαλβίδα ενεργοποίησης στο όσχεο μπροστά από τους όρχεις.

Η λειτουργικότητα της Πεϊκής πρόθεσης ελέγχεται επιμελώς κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, ωστόσο η συσκευή δεν τίθεται σε λειτουργία παρά μόνο αφού ολοκληρωθεί η ανάρρωση από το χειρουργείο, δηλαδή μετά από 15 μέρες περίπου. Ο ασθενής συνήθως επιστρέφει στο σπίτι την επομένη του χειρουργείου και σε έντονη σωματική δραστηριότητα μετά από 4-6 εβδομάδες.

Πεϊκή πρόθεση, πιθανές επιπλοκές

Η επέμβαση είναι καθιερωμένη και ασφαλής, ωστόσο – όπως κάθε χειρουργείο – μπορεί να παρουσιάσει επιπλοκές. Στις άμεσες επιπλοκές συγκαταλέγονται το αιμάτωμα του πέους ή της κατώτερης κοιλιάς λόγω τοπικής αιμορραγίας.

• Αν το αιμάτωμα είναι μικρό, αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Επειδή όμως απωθεί τα στοιχεία της πρόθεσης η ενεργοποίηση θα πρέπει να καθυστερεί.
• Αν το αιμάτωμα είναι μεγάλο, μπορεί να χρειαστεί επανεπέμβαση για την παροχέτευσή του. Ο κίνδυνος αιματώματος είναι μεγαλύτερος σε άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτικά και αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, καθώς και σε ασθενείς που λαμβάνουν συστηματικά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.

Για το λόγο αυτό, τα ανωτέρω φάρμακα πρέπει να διακόπτονται πριν το χειρουργείο σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού της ουρολογικής κλινικής U4U στην Θεσσαλονίκη.

Ο μετεγχειρητικός πόνος μετά την Πεϊκή πρόθεση είναι μια ακόμη συνήθης επιπλοκή και αντιμετωπίζεται με οπιοειδή αναλγητικά. Μετά την πρώτη εβδομάδα παρατηρείται συνήθως ύφεση του πόνου, ωστόσο αυτός μπορεί να επιμείνει μέχρι και 2-3 μήνες μετεγχειρητικά.

Από τις απώτερες επιπλοκές η σημαντικότερη είναι η μόλυνση του προσθετικού υλικού από παθογόνους μικροοργανισμούς, κυρίως το σταφυλόκοκκο. Η επιμόλυνση είναι συνηθέστερη στους:

• Ηλικιωμένους
• Διαβητικούς
• Νεφροπαθείς
• Παραπληγικούς
• Σε άτομα με δερματικές λοιμώξεις

Η μόλυνση εκδηλώνεται με επίμονο ερύθημα και οίδημα στην περιοχή της επέμβασης, τοπικό πόνο και δυσφορία ή και πυώδες έκκριμα από την τομή. Η καλύτερη θεραπεία των μολύνσεων είναι η πρόληψή τους, διότι μια εν τω βάθει μόλυνση των στοιχείων της πρόθεσης αντιμετωπίζεται δύσκολα και συνήθως οδηγεί σε αφαίρεσή τους.

Η σχολαστική ασηψία κατά την τοποθέτηση, ιδίως η μη επαφή της πρόθεσης με το δέρμα (no touch technique), και η ισχυρή αντιβιοτική κάλυψη του ασθενή, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά, είναι καθοριστικές για την πρόληψη της επιπλοκής αυτής. Η πρακτική της επίστρωσης των προθέσεων με αντιμικροβιακά υλικά (ριφαμπικίνη και μινοκυκλίνη ή γενταμυκίνη), καθώς και η διεγχειρητική εμβάπτιση των ενθεμάτων σε αντιμικροβιακά διαλύματα έχει συμβάλλει στη μείωση του ποσοστού των μετεγχειρητικών μολύνσεων τα τελευταία χρόνια.

Η διάβρωση του πέους (έξοδος της πρόθεσης από το δέρμα) συνήθως είναι αποτέλεσμα λανθάνουσας μόλυνσης ή χρήσης ενθέματος μεγαλύτερου του κανονικού και χρήζει άμεσης αφαίρεσης του υλικού.

Η κάκωση της ουρήθρας συνήθως συμβαίνει σε επανεπεμβάσεις, ιστορικό πριαπισμού ή τραύματος και παρουσία νόσου του Peyronie και οφείλεται στην έντονη ίνωση των σηραγγωδών σωμάτων.

Αντίθετα με αυτό που ίσως φαντάζονται οι ασθενείς, η τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης συνήθως προκαλεί μείωση του μήκους του πέους και αλλαγή της μορφολογίας του. Εξαιρετικά σπάνια, ιδίως κατά την (τυφλή) φάση της τοποθέτησης ή αφαίρεσης της δεξαμενής της πρόθεσης μπορεί να συμβούν κακώσεις στην ουροδόχο κύστη, το έντερο ή τα μεγάλα αγγεία της κοιλιάς.