5 Ερωτήσεις και απαντήσεις για τον υποσπαδία

Ο υποσπαδίας είναι μια εκ γενετής ανωμαλία που έχει ως συνέπεια την ατελή δημιουργία της ουρήθρας του πέους κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια η συχνότητα εμφάνισής του έχει αυξηθεί σημαντικά, προκαλώντας ανησυχία στους γονείς. Είναι ενδεικτικό ότι, ενώ μέχρι πριν από μερικά χρόνια η συχνότητα εμφάνισης ήταν 1 περίπτωση στις 300, πλέον φτάνει τη 1 στις 100.

Η εξέλιξη αυτή μπορεί να αποδοθεί στην αύξηση της οιστρογονικής μόλυνσης του περιβάλλοντος. Να σημειωθεί ότι κάποιες ουσίες στα φυτοφάρμακα, τα ζιζανιοκτόνα και τα πλαστικά εμφανίζουν παρόμοια δομή με αυτά των οιστρογόνων και εκτιμάται ότι μπορεί να έχουν αντιανδρογονική δράση στο έμβρυο, προκαλώντας την ατελή αρρενοποίηση του και την εμφάνιση του υποσπαδία.
Σε κάθε περίπτωση ο υποσπαδίας δεν απειλεί τη ζωή του παιδιού και μπορεί να διορθωθεί, ώστε να μην του προκαλέσει προβλήματα μελλοντικά.

1. Τι είναι ο Υποσπαδίας;

Πρόκειται για μια συγγενή ανωμαλία του πέους. Το στόμιο της ουρήθρας δεν βρίσκεται στην κορυφή της βαλάνου, όπως θα έπρεπε, αλλά σε κάποιο σημείο κατά μήκος της κοιλιακής (κάτω) επιφάνειας του πέους. Ανάλογα με τη θέση του υποσπαδία, χαρακτηρίζεται ως βαλανικός, στεφανιαίος, πεϊκός, πεοσχεϊκός, οσχεϊκός και περινεϊκός. Συνηθέστεροι είναι ο βαλανικός και ο στεφανιαίος, που αποτελούν το 87% των περιπτώσεων.

2. Ποια είναι τα αίτιά του υποσπαδία;

Η γενετική προδιάθεση κρύβεται συχνά πίσω από την εμφάνιση του υποσπαδία, με τις πιθανότητες να αυξάνονται όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Επίσης ύποπτοι θεωρούνται ενδοκρινικοί και ενζυμικοί παράγοντες, ενώ σημαντική όσον αφορά την αιτιολογία είναι και η χορήγηση ορμονικών παραγόντων κατά την εγκυμοσύνη. Επίσης η μόλυνση του περιβάλλοντος με ουσίες που επηρεάζουν τις ανδρικές ορμόνες ή εκλαμβάνονται ως θηλυκές από τον οργανισμό μπορεί να είναι αιτιολογικός παράγοντας.
Τελευταία ενοχοποιείται για την εμφάνιση του υποσπαδία και η εξωσωματική γονιμοποίηση, ενώ το ενδεχόμενο αυξάνεται και στις περιπτώσεις που η μητέρα είναι πολύ μικρή ή αρκετά μεγάλη σε ηλικία.

3. Πότε πρέπει να αντιμετωπιστεί;

Η ιδανική ηλικία για τη διόρθωση του υποσπαδία είναι μεταξύ 12 και 18 μηνών.

4. Πώς διαγιγνώσκεται;

Πριν από την έξοδο του μωρού από το μαιευτήριο ο υποσπαδίας πρέπει να έχει διαγνωστεί. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εντοπιστεί και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με υπέρηχο. Πάντως κάποιοι υποσπαδίες, κατά κύριο λόγο μικρότερου βαθμού, μένουν για αρκετό καιρό χωρίς διάγνωση.

5. Πώς θεραπεύεται;

Η θεραπεία της εν λόγω πάθησης περνά από το χειρουργικό τραπέζι. Αν και περιγράφονται 2.500 διαφορετικές τεχνικές αντιμετώπισής του, οι βασικές, τις οποίες εφαρμόζει με σύγχρονα μέσα η ουρολογική ομάδα της U4U, είναι τρεις:

• Ο ευθειασμός του πέους. Εφαρμόζεται στις περιπτώσεις όπου υπάρχει γωνίωση, η οποία θα προκαλέσει μελλοντικά προβλήματα στο παιδί.
• Η δημιουργία νεοουρήθρας με ουρηθροπλαστική. Πρόκειται για την κατασκευή ουρήθρας από το υποσπαδιακό στόμιο μέχρι την κορυφή της βαλάνου.
• Η πλαστική της βαλάνου.

Οι μικρού βαθμού υποσπαδίες απαιτούν σύντομη επέμβαση χωρίς νοσηλεία και έχουν κυρίως αισθητικό σκοπό. Οι μετρίου ή μεγάλου βαθμού χρειάζονται μια πιο εκτεταμένη χειρουργική επέμβαση, καθώς πρέπει να υπάρξει λειτουργική αποκατάσταση.